گزارش تفصیلی تسنیم از سخنرانی مهندس ضرغامی در نشست هماندیشی گفتمان انقلاب اسلامی
عزتالله ضرغامی عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی عصر امروز در نشست هماندیشی گفتمان انقلاب اسلامی با سخنرانی در موضوع مقابله با نفوذ فکری و فرهنگی، به تبیین ابعاد مختلف نفوذ پرداخت.وی با بیان اینکه مسئله نفوذ بسیار مهم است و تصور آن موجب تصدیق است، اظهار داشت: به اعتقاد بنده سابقه این موضوع به زندگی اجتماعی انسانها برمیگردد.ضرغامی ادامه داد: آن کسانی که امروز به حواشی میپردازند و سعی میکنند با تعابیر مختلف هر روز و هر ساعت حرف جدیدی درباره نفی این موضوع مهم بزنند، اهمیت این مسئله را میدانند و خودشان نیز کارشناس این موضوع هستند و از آن مطلعند. عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی خاطرنشان کرد: وقتی مسئلهای به این مهمی ولو احتمال وقوع آن هم کم باشد، عقل سلیم حکم میکند که باید نسبت به آن حساس بود و توجه و نگاه جدی را به آن معطوف کرد. شهید مطهری در تفسیر سوره متففین درباره قیامت میگوید حتی اگر نسبت به این موضوع ظن و گمان داشته باشیم و احتمال وجود قیامت را برای خود محتمل بدانیم این محتمل به قدری بزرگ است که باید رفتارها را به گونهای تنظیم کرد که مشکلی برای انسان ایجاد نشود.ضرغامی با تاکید بر اینکه مسئله نفوذ نیز از این جنس مسائل است، یادآور شد: منابع دنیا محدود است، بنابراین جوامع، کشورها و انسانها با یکدیگر رقابت دارند و برای پیروزی به دنبال راهکارهای مختلفی هستند و مسئله نفوذ در ابعاد خود برای حفظ برتری یک فرد یا یک جامعه امری کاملا طبیعی است، البته استفاده مشروع و یا نامشروع آن مسئله دیگری است. وی با اشاره به تاکیدات و توصیههای رهبری درباره مقوله نفوذ، خاطرنشان کرد: رهبری سالها پیش مسئله مرزبندی را مطرح کردند که مسئله بدیعی بود و وقتی روی این مسئله مرزبندی تکیه کردند و همین مسئله ممیزی حق و باطل را در آن دوران فراهم کرد، یعنی اینکه اکبر گنجی و خانم گوگوش نمیتوانند با ما در یک قاب قرار بگیرند، هر چند در آن دوران همان افراد نتوانستند مرزبندی کنند و اهانتکنندگان عصر عاشورا را امت خداجوی دانستند. رئیس سابق سازمان صدا و سیما با بیان اینکه رهبری با طرح مسئله نفوذ موضوع مرزبندی را یک قدم جلوتر بردند، گفت: مسئله نفوذ در هر مقطعی اهمیت خاص خود را دارد و امروز این مسئله بعد از موضوع برجام که اتفاق مهمی در عرصه سیاسی کشور است، مطرح میشود. ضرغامی تاکید کرد: رهبری با طرح مسئله نفوذ با تشخیص دقیق خود، راه را بر آسیبهای برجام در کنار نکات مثبت آن بستند، به این معنی که در شرایطی قرار است فراهم شود که مسئله نفوذ میتواند جدیتر، سهلتر و روانتر صورت گیرد. وی با اشاره به هدف دشمن از نفوذ، گفت: زمانی مسئله نفوذ از مجاری خاص و پنهان از قبیل انواع جاسوسیها و اقدامات مخفیانه صورت میگیرد که خود این مسئله در عین هوشمندی مقابله جدی را لازم دارد، اما زمانی مثل شرایط فعلی نفوذ برای از بین بردن پایههای شناختی و اعتقادی یک ملت و استفاده از آن برای تاثیرات متقابل است، لذا در این بخش اهمیت کار بسیار جدیتر و مهمتر است. رئیس سابق سازمان صدا و سیما خاطرنشان کرد: زیر سوال بردن اعتقادات از طریق نفوذ در این مقوله به شکلی است که شرایطی فراهم میشود که اگر میخواهیم امر به معروف کنیم معروفی را نمیبینیم یا تعریفی برای منکر وجود نخواهد داشت تا بتوانیم از طریق آن اقدام کنیم، لذا زمینه فهم در این شیوه از نفوذ از بین میرود. ضرغامی با اشاره به توطئههایی که ایران طی سالهای گذشته پشت سر گذاشته است، گفت: پس از انقلاب اسلامی توطئههایی مانند خلق کرد، خلق عرب، خلق ترک که هر کدام نیز قادر بودند یک حکومت را نابود کنند در این کشور توسط دشمن ایجاد شد، اما به دلیل ریشههای عمیق انقلاب و وحدت مردم و امام این اقدامات راه به جایی نبرد و با فتح لانه جاسوسی زمینه این اقدامات نیز از بین رفت. وی با اشاره به اینکه توصیهها به دلیل شرایط پس از برجام شدیدتر شده است، گفت: پس از برجام چون شرایط عادیتر میشود و به گفته برخی ما را بیشتر تحویل میگیرند، انسانها و افراد مختلفی به کشور میآیند و میروند که البته کسی از این رفت و آمدها بدش نمیآید، اما باید حریمها نیز رعایت شود. شاهد حضور اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و هنری بیشتر افراد از کشورهای مختلف هستیم و این رفت و آمدها عادیتر میشود. عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان اینکه هنوز نتایج برجام برای ما روشن نیست، گفت: در چنین شرایطی و با این رفت و آمدها طبیعی است که برخی از آقایان در ردههای بالای مسئولیتی در شرایطی که هنوز نتایج برجام مشخص نشده به گونهای اعلام کنند که برجام میتواند مدل خوبی برای سایر مسائل باشد و آن را در این حوزه نیز مطرح کنند. ضرغامی افزود: ما هنوز آثار برجام را ندیدیم، البته معتقدیم با شرایط 9 گانهای که رهبری در برجام اضافه کردند نگرانیها حل شده و نامه رهبری و نکات آن امر بسیار به جایی بود به شکلی که رهبری مانیفست رابطه با استکبار را بار دیگر به این بهانه یادآوری کردند. وی با اشاره به ابعاد مختلف نفوذ و نحوه اقدام آن، گفت: استحاله و نفوذ دو روی یک سکه هستند و به عنوان کم هزینهترین روش برای تسلط به یک کشور محسوب میشوند.عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی خاطرنشان کرد: در این شیوه از نفوذ دشمن اعتقادات را نشانه میگیرد و آن را تحت تاثیر استدلالات خود قرار میدهد و با ایجاد تردید مسائلی و شبهههایی را ایجاد میکند. موضوعاتی که در حال حاضر از این دست کم نداریم.ضرغامی در همین زمینه یادآور شد: همین امروز هستند بسیاری از دولتمردان سابقی که امروز در کشورهای مختلفی با رسانههای استکبار همسویی دارند و شبهاتی را مطرح میکنند، البته برخی نیز در داخل متوجه نیستند و ناآگاهانه سخنان و مطالبی را مطرح میکنند که در راستای منافع همین کشورهاست. وی با اشاره به اینکه این تغییر در اعتقادات، نگاهها و دیدگاههای نخبگان و هنرمندان از اهداف این نفوذ است، گفت: دشمن در تلاش است پس از تحت تاثیر قرار دادن این نخبگان جامعه را تحت تاثیر قرار دهد. نمونههایی که در حال حاضر در کشور سراغ داریم، هستند افرادی که امروزه از رضاخان حمایت میکنند و حرف و نگاه سیاسی خود را در پوششها و لایههای مختلف فرهنگی و هنری و یا از طریق رسانهها اعلام میکنند. عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی افزود: وقتی نخبگان دچار استحاله شدند روی دیگران و افراد جامعه تاثیر میگذارند، لذا استحاله یک نقطه میتواند تاثیر متقابلی بر جامعه داشته باشد. ضرغامی با اشاره به جایگاه شبکههای اجتماعی در این خصوص، گفت: بنده در همه شبکههای اجتماعی حضور یافتم و فعال شدم تا تعاملات و تاثیرات این شبکههای اجتماعی را در رفتارها و عملکردهای مختلف جامعه پیگیری کنم. وی گفت: شبکههای اجتماعی دیکتاتوری یک اقلیت و تحلیل عقیده اقلیت به اکثریت است. در این شبکههای اجتماعی یک جمع کوچک میتواند فضای عمومی را شکل دهد و براساس نظریه مارپیچ سکوت که اگر محتوا هم غلط باشد به دلیل اینکه کسی جرات مخالفت و اعتراض ندارد مخالفتی نمیکند فرآیند و فعالیت آنها پیش میرود. رئیس سابق سازمان صدا و سیما افزود: این شبکهها در اولین قدم تلاش میکنند با ایجاد شک و تردید تولیدات محتوایی خود را مطرح کنند و از این طریق ریشههای فکری جوانان و نخبگان را تحت تاثیر قرار میدهند. اگر هم در این جمع افرادی باشند که پاسخی نمیدهند و تنها نظارهگر هستند آرام آرام تحت تاثیر قرار میگیرند و تاثیر میپذیرند و در آینده به عنوان یک عنصر فعال فعالیت میکنند. ضرغامی با اشاره به ویژگیهای نفوذ گفت: نفوذ با بزک و چهره خودی میآید. نفوذ خود را دلسوز آحاد ملت نشان میدهد و حق و باطل را در هم میآمیزد. نفوذ از مشکلات و مطالبات مردم آگاه است و با تلفیقی از حق و باطل کار خود را انجام میدهد. وی با اشاره به اینکه حرکت رهبری زمینه مقابله با نفوذ و مطرح کردن آن حرکت هوشمندانه است، گفت: حرکت رهبری حرکتی هوشمندانه در مسیر مبارزه با ارتجاع در حوزه نفوذ است. ارتجاع برای بازگشت سلطه و دوره غارت منافع ملی، زیرا دشمنان به دنبال این هستند که با فرهنگسازی و مطرح کردن این مسئله زمینههایی را برای بازگشت به آن دوران ایجاد کنند که با هوشمندی رهبری مواجه شدند. عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی از نسبت مدل رسانهای شدن مفاسد اقتصادی در رسانهها انتقاد کرد و گفت: رئیسجمهور در سخنانی مطرح کردند اینکه وقتی به یک نفر اتهامی میزنند هنوز اتهام آن مشخص نشده و دادگاه آن را بررسی نکرده است نام فرد بر سر زبانها میافتد که فرآیند درستی است، اما از آن طرف هجمه سنگینی از سوی برخی از دولتمردان در رسانهها در مورد برخی از این پروندهها که مربوط به مسئولان اجرایی قبل است صورت میگیرد که این امر نیز پدیده نادرست و ناخوشایندی است، لذا باید مطلبی را که مطرح میکنیم در عمل نیز به آن پایبند باشیم تا باورپذیری آن برای جامعه راحتتر شود. ضرغامی گفت: امروزه در شبکههای اجتماعی برخی با عکسها و تولید محتوا به دنبال مطرح کردن مسئله ارتجاع یعنی زمان پهلوی و گذشته این کشور هستند و با مقیاسهای عجیب و غریبی تلاش میکنند دوران قبل را موجه جلوه دهند و بستری را برای این بازگشت فراهم کنند. وی در ادامه سخنان خود ضمن انتقاد از عدم برگزاری جلسات مداوم شورای عالی فضای مجازی، گفت: در شرایطی که ما نیازمند منسجم کردن تولیدات محتوایی در فضای مجازی هستیم جلسات شورای عالی فضای مجازی معطل میماند و من در این زمینه بسیار منتقدم که کار به شدت در این حوزه کند پیش میرود. رهبری در این خصوص دستوراتی را مطرح کردند و شاید توقع ایشان برگزاری جلسات این شورا به صورت هفتگی یا دو هفته در میان بود زیرا کار روی زمین مانده در این بخش بسیار زیاد داریم و بیش از 50 دستور مهم برای جلسات این شورا وجود دارد. عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: بنده به دوستان در جلسهای از این شورا گفتم ما سه دسته موضوع داریم که میتوانیم یک دسته از این موضوعات را که مورد نظر رئیس جمهور است را کنار بگذاریم و یک دسته از موضوعات دیگر که مواردی هستند که مورد اختلاف دستگاهها و نهادهای مختلف نیز هستند را میتوانیم کنار بگذاریم و بقیه دستورات را که محل اختلاف نیستند را مطرح کنیم.ضرغامی تاکید کرد: درست در زمانی که پروژه نفوذ و استحاله فرهنگی مطرح و گسترده شده و است و از این طریق به دنبال ضربه زدن به اعتقادات و باورهای مردم هستند ما خستهایم و جلسات این شورا تشکیل نمیشود. وی ادامه داد: به اعتقاد بنده دشمن برای انتخابات آتی مجلس سرمایهگذاری جدی در بخش فضای مجازی انجام داده است و به دنبال بهرهبرداری سیاسی از طریق فضای مجازی در انتخابات مجلس است. عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی در بخش پایانی سخنان خود خطاب به فعالان فضای مجازی، گفت: ما در مقوله اقناع کمکاری زیاد داریم گاهی اوقات مطالبمان به گونهای است که نه تنها تاثیری بر مخاطبین میگذارد بلکه به دلیل وجود یکسری مطالبی که با حوزه اقناع بیگانه است مسائل را به شکلی وارونه مطرح میکنیم و نتیجه عکس میگیریم. ضرغامی افزود: قطعا یک پروژه از نفوذ این است که وحدت جامعه را مورد هدف قرار دهد لذا باید به گونهای عمل کرد که وحدت و انسجام از بین نرود. وی با اشاره به اینکه اگر شیوههای درستی را برای اقناع در فضای مجازی به کار گیریم و نخبگان شبهات را درست مشخص کرده و پاسخ دهند گفت: اینها نماد محسوب میشوند. آن زمانی که مکدونالد در ایران شعبه داشت هم کیفیت این فستفودها در ایران با خارج از کشور متفاوت بود. البته خود آنها نیز میدانند هدف مکدونالد نیست و از آن برای رسیدن به اهداف سیاسی استفاده خواهند کرد. عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به انتشار عکسةایی در فضای مجازی درباره فعالیت شعبهای از KFC در یکی از شهرهای کشورمان گفت: صف نانوایی بربری محله ما از KFC و شعبه KFC که عکسهای آن در فضای مجازی منتشر شد بیشتر و طولانیتر است.ضرغامی با اشاره به خاطرهای از جلسات شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: شورای انقلاب فرهنگی پیش از این دارای دو در برای رفت و آمد بود اما اخیرا به برخی از دلایل یکی از درهای آن بسته شده است. آقای گلشنی که از افراد مسن شورا هستند در یکی از جلسات به آقای روحانی گفت از زمانی که شما آمدید یکی از درهای شورا بسته شده است و رفت و آمد برای ما سخت شده است که آقای روحانی با مزاح به ایشان گفت احتمالا کلیدش گم شده است و هنوز هم این در بسته است. صف اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی برای خروج از جلسه طولانیتر از آن شعبه KFC بود که عکسهای آن در ایران منتشر شد. لذا اگر آنها میخواهند مکدونالد یا KFC راه بیندازند کسانی که به این صف میآیند برای ساندویچ نمیآیند بلکه بلکه برای سوءاستفادههای سیاسی است که این کشورها میخواهند صورت دهند.وی در پایان با اشاره به اینکه فعالان شبکههای مجازی باید در تولید محتوا و قالب فعالانه و هوشمندانه عمل کنند گفت: زمانی ما در تولید سلاحهای نظامی فقط محصولات مانند موشک و سلاح تولید میکردیم اما زمانی به این نتیجه رسیدیم باید در کنار این سلاحها لانچرها را نیز تقویت کنیم لذا ساخت قالبها و محصولات مختلف در این فضا مهم است.